در دنیای ارزهای دیجیتال، کلاه برداری به روش‌های مختلفی شیوع پیدا کرده است. هر چند این دنیای نوین با وعده کاهش مشکلات قانونی و کلاه برداری وارد عمل شده بود، اما همچنان برخی مشکلات امنیتی را به خود می‌بیند.

البته اکثر مشکلاتی که در دنیای بلاک چین از نظر مالی برای افراد اتفاق می‌افتد، به تکنولوژی بلاک چین ارتباطی ندارد و بی اطلاعی افراد فعال در این حوزه می‌تواند باعث از بین رفتن سرمایه آنها شود. پامپ و دامپ یکی از اعمالی است که بارها شاهد انجام آن در دنیای ارزهای دیجیتال بوده‌ایم و همیشه می‌تواند سرمایه افراد فعال در این حوزه را تهدید کند.

اما پامپ و دامپ دقیقا چیست و چگونه می‌توان با چند روش کلی آن را شناسایی کرد.

پامپ چیست؟

پامپ یا PUMP به فرایندی گفته می‌شود که افراد با دارایی‌های مختلف شروع به خرید ارز دیجیتال می‌کنند. شروع فرایند پامپ به طور معمول با خرید نهنگ‌های بازار اتفاق می‌افتد. برای این که پامپ انجام شود، باید افرادی با سرمایه بسیار زیاد، مانند سرمایه داران بزرگ، بانک‌ها و افراد قدرتمند به خرید یک ارز دیجیتال اقدام کنند.

به این افراد که سرمایه زیادی در دنیای ارزهای دیجیتال دارند، نهنگ گفته می‌شود. نهنگ‌ها به طور معمول، برای انجام فرایند پامپ، ارزهای را انتخاب می‌کنند که به اصطلاح در کف قیمتی خود قرار دارند.

پس از این که نهنگ‌ها مقدار زیادی از سرمایه خود را برای خرید ارزهای کم قیمت صرف کردند، تیم دیگری وارد کار می‌شود. این تیم که تحت مدیریت نهنگ‌ها قرار دارند، وظیفه تبلیغات گسترده و تهییج مردم را برعهده می‌گیرند.

چنین تیم‌های تبلیغاتی متخصصی وظیفه دارند تا کاربران تازه وارد یا کم تجربه دنیای ارزهای دیجیتال را به خرید همان ارز کم ارزش تشویق کنند. وعده‌های دروغین و باارزش نشان دادن یک رمزارز به دروغ باعث می‌شود تا افراد زیادی در دام این تبلیغ‌ها بیافتند. به طور معمول، استفاده از اینفلوئنسرهای نه چندان معتبر و رسانه‌های زرد، در صدر کار تیم‌های تبلیغاتی قرار می‌گیرند.

به همین دلیل است که نباید در دنیای ارزهای دیجیتال، به افراد زیادی اعتماد کرد. چرا که این اینفلوئنسرها می‌توانند با تشویق شما، باعث از دست رفتن سرمایه‌تان شوند. زمانی که کاربران دنیای ارزهای دیجیتال به یک ارز و آینده آن اعتماد کردند، شروع به خرید و تشویق افراد دیگر نیز می‌کنند.

این فرایند باعث می‌شود تا براساس قانون عرضه و تقاضا، قیمت رمزارز مورد نظر افزایش پیدا کند. چرا که تقاضا برای خرید یک ارز به صورت هیجانی تا حد زیادی افزایش پیدا می‌کند. در این بازه، قیمت توکن مورد نظر با شیب تیز افزایش می‌یابد.

مثلا فرض کنید، افراد ثروتمند می‌خواهند از طریق ارز دیجیتال ایکس که ارزش و پشتوانه خاصی ندارد، به درآمد زیادی برسند. این افراد، زمانی که ارز ایکس ارزش بسیار کمی دارد، مقدار زیادی از آن را خریداری می‌کنند.

سپس اینفلوئنسرها و رسانه‌های مختلف به عنوان مثال برای تعریف از آینده و اهداف ارز بیت کوین می‌پردازند تا کاربران را به خرید تشویق کنند. زمانی که کاربران به خرید ایکس اقدام نمایند، قیمت آن تا چند برابر شدن نیز پیش می‌رود. اکثر تبلیغات انجام شده در مورد ارز دیجیتال ایکس به صورت دروغین و فریبکارانه است. رشد حبابی و هیجانی قیمت یک ارز دیجیتال به این روش را، پامپ می‌نامند.

دامپ چیست؟

دامپ فرایندی است که پس از پامپ اتفاق می‌افتد. پس از خرید یک ارز دیجیتال که به نظر شما آینده روشنی دارد، باید هر لحظه منتظر اتفاقات ناگواری مانند پامپ باشید. زمانی که ارزش یک ارز دیجیتال به حد بالایی رسید، نهنگ‌ها یکباره سرمایه خود را از بازار خارج می‌کنند.

با فروش ناگهانی ارزهای دیجیتال که ارزش زیادی پیدا کرده‌اند، نهنگ‌ها سود بسیار زیادی کسب می‌کنند. به همین خاطر پامپ یکی از روش‌های متداول چند برابر کردن سرمایه توسط افراد ثروتمند است که به عنوان روشی برای کلاه برداری نیز شناخته می‌شود.

پس از این که نهنگ‌ها سرمایه خود را از بازار خارج کردند، براساس همان فرایند عرضه و تقاضا، عرضه در بازار به شدت افزایش پیدا می‌کنند. پس از پایان فروش توکن‌ یا کوین‌ها توسط نهنگ‌ها، عرضه زیاد شده و قیمت رمزارز مورد نظر به شدت سقوط می‌کند.

به فرایندی که پس از پامپ و فروش نهنگ‌ها اتفاق می‌افتد، دامپ یا DUMP گفته می‌شود. در چنین لحظاتی، قیمت یک ارز ناگهانی کاهش پیدا می‌کند و افراد ماهر با مشاهده این اتفاق، به سرعت باید سرمایه خود را از بازار خارج کنند تا از شر ضررها در امان باشند. در این فرایند، کاربرانی که گول تبلیغات دروغین را خورده‌اند، سرمایه خود را از دست می‌دهند و دچار ضررهای مالی زیادی می‌شوند.

شاید کلاه برداری از راه پامپ و دامپ برای شما پیچیده به نظر برسد، اما افرادی که سرمایه‌های کلانی دارند، به راحتی می‌توانند این فرایند را انجام دهند. در این کار، چند تیم متخصص در حوزه‌های مختلف با یکدیگر همکاری می‌کنند. همکاری تیم‌ها باید به بیرون درج نکند تا کسی متوجه این کلاه برداری نشود. یک تیم متخصص در حوزه ارزهای دیجیتال و یک تیم تبلیغاتی از پایه‌های کلاه برداری دامپ و پامپ هستند.

این کار را می‌توان به صورت همکاری با افراد مختلف نیز انجام داد. به این صورت که افراد سرمایه خاصی را برای تبلیغات و خرید توکن‌های اولیه اختصاص می‌دهند. سپس هر فرد به شکل دلخواه خود به تبلیغ توکن مورد نظر می‌پردازد.

در برخی مواقع، تیم‌ها سعی می‌کنند تا با طراحی یک ارز دیجیتال کاملا قلابی، این کلاه برداری را انجام دهند. تیم تبلیغاتی نیز وظیفه دارد تا شایعات و اخبار دروغین را ترویج دهد. وعده‌هایی مانند امروز بخرید تا فردا سرمایه شما چند برابر شود، یا اگر این ارز را بخرید میلیونر خواهید شد جزو تعدادی از وعده‌های آشکار تیم‌های تبلیغاتی است. در دنیای ارزهای دیجیتال، تبلیغات دروغین پیشرفت کرده‌اند و استفاده از اینفلوئنسرها و افراد معروف این حوزه باعث شده تا کلاه برداری پامپ و دامپ ناشناخته‌تر شود.

در این فرایند، تیم‌ها سعی می‌کنند تا به شما موفقیت و اعتبار یک توکن را القا کنند تا خود به خود به خرید آن اقدام کنید. در فرایند دامپ یا پامپ، احتمال دارد علاوه بر کاربران معمولی، چند سرمایه گذار بزرگ نیز در دام کلاه برداران بیافتند و اقدام به خرید ارزهای دیجیتال کنند.

استفاده از کانال‌ها و رسانه‌هایی که با عنوان سیگنال دهی فعالیت می‌کنند نیز می‌تواند یکی از دام‌های افراد کلاه بردار باشد. چرا که افراد برای ورود به این گروه‌ها باید هزینه‌ای را پرداخت کنند تا از سیگنال‌های موثق بازار مطلع شوند.

کدام ارزهای دیجیتال دچار پامپ و دامپ می‌شوند؟

تمامی ارزهای دیجیتال می‌توانند دچار پامپ و دامپ شوند. اما در این بین، ارزهای دیجیتالی که حجم بازار و ارزش زیادی دارند، به سختی دچار این فرایند می‌شوند. به طور مثال، برای این که بازار بیت کوین این فرایند را تجربه کند، باید نهنگ‌ها، میلیون‌ها دلار سرمایه خود را وارد بازار کنند و به یک باره از بازار خارج شوند.

برای دخالت در بازارهای بزرگ، به سرمایه بزرگ نیز نیاز است. هرچه حجم یک بازار کم باشد، ایجاد اختلال در آن نیز راحت‌تر خواهد بود. به همین دلیل افراد باتجربه کمتر به چنین ارزهای دیجیتالی اعتماد می‌کنند.

ارزش و قیمت ارز دیجیتال، عامل مهم دیگر است. چرا که خرید چنین ارزهایی به سرمایه زیادی نیاز دارد و با توجه به حجم و ارزش بازار، دستکاری در آنها سخت است. ارزهای دیجیتال با حجم بازار و قیمت کم، هدف اصلی کلاه برداران قرار می‌گیرد تا به راحتی بتوانند فرایند پامپ و دامپ را اجرایی کنند.

تشخیص پامپ و دامپ ارزهای دیجیتال

زمانی که بتوانید پامپ و دامپ را به خوبی تشخیص دهید، می‌توانید از سرمایه خود محافظت کنید. ارزهای دیجیتال ارزش زیادی دارند و افراد سعی می‌کنند تا سرمایه گذاری زیادی روی ارزهای دیجیتال انجام دهند. به همین خاطر مهم است که پامپ و دامپ را در دنیای رمزارزها به سرعت تشخیص دهید.

برای تشخیص پامپ و دامپ یک ارز، بهتر است به طور کامل رودمپ و وایت پیپر آن را مطالعه کنید. مطالعه وایت پیپر می‌تواند به سرمایه گذاران اهداف یک پروژه را نمایان کند. تخیلی یا واقعی بودن اهداف یک ارز دیجیتال را می‌توان تشخیص داد و تقلبی بودن یک پروژه را متوجه شد. در وهله بعد می‌توانید به بررسی رمزارز مورد نظر خود بپردازید. در صورتی که کاربرد وایت پیپر را نمی دانید می توانید مطلب وایت پیپر چیست در بلاگ کیف پول من را بخوانید.

برای این کار بهتر است به فرایند تحلیل فاندمنتال بلد باشید تا بتوانید یک رمزارز را به خوبی تحلیل کنید. زمانی که یک رمزارز دچار روندهای غیرمعمول و ناگهانی می‌شود، باید به آنها توجه ویژه‌ای داشته باشید و در صورت امکان آنها را به خاطر بسپارید. این اتفاقات می‌توانند نشان از یک عمکرد غیرمنطقی باشند که منجر به پامپ و دامپ شود. یکی از مشکلاتی که تریدرها با آن مواجه هستند، خرید و فروش‌های احساسی است.

تهییج احساسات و استفاده از آن، یکی از اهداف اصلی تیم‌های کلاه بردار است. آنها سعی دارند تا کاربران را به خرید یک ارز دیجیتال در حال رشد تشویق کنند. پس بهتر است قبل از خرید یک رمزارز، به طور کامل آن را بررسی کرده و به افزایش قیمت آن اهمیتی ندهید. چرا که این افزایش قیمت می‌تواند به صورت ناگهانی ضرری زیادی به شما بزند.

تبلیغات گسترده از سوی رسانه‌های غیرمعتبر و افراد تازه وارد، نشانه دیگری برای پامپ و دامپ است. افرادی که در حوزه بلاک چین و ارزهای دیجیتال تخصص دارند، به سختی فریب تبلیغات دروغین را می‌خورند. به همین خاطر، چنین افرادی از پروژه‌های غیرمعتبر حمایت نمی‌کنند. پس بهتر است تنها از افرادی که در یک حوزه تخصص دارند استفاده کنید. بهتر است همیشه به منبع اصلی تبلیغات و حمایت ها رجوع کنید تا از اعتبار یک پروژه اطمینان حاصل نمایید.

اگر همه این کارها را به صورت کامل انجام دادید، همچنان خرید هیجانی یک ارز دیجیتال را توصیه نمی‌کنیم. چرا که تصمیم عاقلانه‌تر خرید، چند رمزارز مطمئن به جای سرمایه گذاری تنها روی یک رمزارز است. یعنی بهتر است به جای خرید یک ارز دیجیتال، سرمایه خود را بین چند ارز دیجیتال مطمئن پخش کنید. این کار می‌تواند ریسک ضرر را کاهش داده و سود شما را افزایش دهد.